Pierwsza wizyta w poradni diabetologicznej często podszyta jest wieloma obawami. Na etapie rozpoznania każdemu pacjentowi bez wyjątku towarzyszy stres i pytania: Jak poradzę sobie z chorobą, która będzie mi towarzyszyła do końca życia? Jak będzie wyglądało moje życie rodzinne? Czy podołam z obowiązkami w pracy?
To bardzo trudne dylematy i dlatego ważne jest, aby pacjent otrzymał wsparcie od zespołu diabetologicznego.
Cukrzyca nie jest wyrokiem. Jest chorobą przewlekłą, lecz dobrze wyrównana nie ogranicza chorego w jego życiu zawodowym czy rodzinnym i pozwala na rozwijanie hobby.
Istotną rolę przewodników w chorobie pełnić mogą: diabetolog, pielęgniarka, edukator ds. diabetologii, psycholog, dietetyk i psychiatra.
Zarówno pacjent z cukrzycą jak i zespół diabetologiczny muszą mówić jednym językiem, rozumieć się wzajemnie, zaufać – tylko takie postępowanie przynieść może sukces w kontroli cukrzycy.
Na pewno pomoże w tym również prawidłowe zrozumienie fachowych określeń medycznych. Warto, by swój diabetologiczny stan zdrowia chory starał się opisać profesjonalnie.
Neologizmy, takie jak cukromierz (glukometr), cukiernica (cukrzyca), przesłodzenie (hiperglikemia – za wysokie stężenie glukozy we krwi) warto zastąpić bardziej precyzyjnymi określeniami.
Oto słownik osoby chorej na cukrzycę:
- diabetolog – lekarz, który opiekuje się chorymi na cukrzycę
- diabetyk – osoba chora na cukrzycę
- hiperglikemia – za wysokie stężenie glukozy we krwi
- hipoglikemia – za niskie stężenie glukozy we krwi
- normoglikemia – prawidłowe stężenie glukozy we krwi
- glukozuria – cukromocz, czyli obecność glukozy w moczu
- hemoglobina glikowana – wskaźnik oceny wyrównania cukrzycy, który odzwierciedla średnie stężenie glukozy we krwi w ciągu ostatnich 120 dni
- neuroglikopenia – ciężkie niedocukrzenie powodujące objawy neurologiczne
- makroangiopatia – powikłanie cukrzycy dotyczące dużych naczyń krwionośnych
- mikroangiopatia – powikłanie cukrzycy dotyczące małych naczyń krwionośnych
- retinopatia – powikłania w narządzie wzroku, uszkodzenie naczyń siatkówki oka
- glikogen mięśniowy – wielocukier, magazyn glukozy w mięśniach
- glikogen wątrobowy – magazyn glukozy w wątrobie
- próg nerkowy – stężenie glukozy we krwi powyżej której pojawia się ona w moczu
Zasłyszane w poczekalni przychodni diabetologicznej.
Rozmawiają dwaj pacjenci z cukrzycą typu 2, wiek 77 i 43 lata:
Henryk (77 lat)
– „Pan doktor pytał mnie na poprzedniej wizycie, czy zainstaluję sobie apkę, aby mieć elektroniczny dzienniczek, bo zapominam zeszytu z zapiskami? Glukometr łączy się blutufem, jakoś tak. Co to jest ta apka,a blu…f to jakiś kabelek?
Marek (43 lata):
– Panie Henryku, teraz można mieć w smartfonie wszystkie wiadomości o swojej cukrzycy. Apka to rodzaj aplikacji, programu, który łączy się beż żadnego kabla z glukometrem i przekazuje pomiary przed posiłkiem, po posiłku, ma przypomnienia, kiedy pobrać sobie krew. To jest łatwe i przydatne w leczeniu.
Henryk:
– A, bo już myślałem, że mam jakieś powikłania i ta „apka” to jakaś brodawka czy coś?”
Poradnia diabetologiczna jest miejscem bezpiecznym dla osoby chorej na cukrzycę i zawsze należy zadbać o komfort podczas spotkań zespołu diabetologicznego z pacjentem poprzez wypracowanie płaszczyzny wzajemnego zrozumienia.
Zarówno diabetyk jak i medycy powinni szukać właściwego języka komunikowania się z zachowaniem profesjonalnego opisu dolegliwości. Warto sukcesywnie zapoznawać pacjenta z najważniejszym słownikiem pojęć, tak aby kuracja i życie z chorobą przewlekłą nie było „wyboistą ścieżką”. Poszczególne pojęcia, takie jak np. hipoglikemia (niedocukrzenie), hiperglikemia (wysokie stężenie glukozy we krwi), to abecadło w cukrzycy. Cukrzyca pojawia się na różnych etapach życia, więc elastyczność słownictwa w relacji chory -pacjent jest niezbędna dla powodzenia w leczeniu.
Rozmowa z osobą chorą na cukrzycę powinna stanowić porozumienie międzypokoleniowe i dawać świadomość, że nie ma dwóch stron „barykady”, tylko jeden cel – dobrze wyrównana cukrzyca!
Dorota Drozd
ADC-28047 v1.0